Friday, October 31, 2008

Μια ανύποπτη φωτογραφία

Πολύ συχνά αναρωτιέμαι πόσες άραγε να είναι οι φωτογραφίες στις οποίες η εικόνα μας έχει απαθανατιστεί. Και δε μιλώ για αυτές τις φωτογραφίες που συνειδητά όλοι μας βγάζουμε εμάς ή τους φίλους μας με σκοπό να θυμόμαστε αυτά που έχουμε ζήσει για να διασώσουμε την εικόνα μας στην αιωνιότητα, ή με έναν υποσυνείδητο τρόπο να επιβεβαιώσουμε την ατομικότητά μας (φωτογραφίζομαι άρα υπάρχω) αλλά ούτε και για εκείνο το πλήθος των φωτογραφιών που οι κάμερες του Μεγάλου Αδερφού της νομοθετημένης δημόσιας κατασκοπείας μας τραβούν καθημερινά. Μιλάω για εκείνες στις οποίες συμμετέχουμε ακούσια, χωρίς την θέλησή μας, ως δράση ή απλώς ως φόντο, κυρίως σε δημόσιους χώρους όπου τραβιούνται συνήθως αναμνηστικές φωτογραφίες. Κάποιος που τραβά ένα τοπίο, ένα μνημείο και εσύ που τυχαίνει να βρίσκεσαι εκείνη την στιγμή μέσα στην οπτική εμβέλεια του φακού της φωτογραφικής μηχανής. Το ότι δεν συμμετέχεις συνειδητά στο κάδρο της φωτογραφίας, όπως επίσης και το ότι κι ο ίδιος ο φωτογράφος δεν σε ενέταξε συνειδητά μέσα σε αυτό, δεν σημαίνει πως εσύ δεν εντυπώθηκες στο φωτογραφικό φιλμ ή στα ψηφιακά pixel του αισθητήρα και πως η εικόνα σου δεν άρχισε να ταξιδεύει μέσα στην μεγάλη ή μικρή αιωνιότητα στην οποία θα ζήσει η φωτογραφία.

Είμαι απόλυτα σίγουρος πως αν κάποιος μπορούσε να συγκεντρώσει αυτές τις φωτογραφίες και να δημιουργήσει ένα προσωπικό λεύκωμα θα είχε πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον από τα συνηθισμένα μας άλμπουμ με τις στημένες πόζες που όλοι μας τραβάμε ως αναμνηστικές και πιθανόν το λεύκωμα αυτό να αποτύπωνε μια πιο αληθινή, ανεπιτήδευτη και πιο αντιπροσωπευτική εικόνα του εαυτού μας. Γιατί όταν στήνεσαι για μια φωτογραφία, τις περισσότερες φορές, αυτόματα χάνεται και η μισή αλήθεια της.

Πολλές φορές τα έχω σκεφτεί όλα αυτά. Όπως και ότι πολύ θα μου άρεζε να είχα την δυνατότητα να συλλέξω όλες τις φωτογραφίες στις οποίες χωρίς να το γνωρίζω συμμετέχω κι εγώ ως απλός περαστικός που συνελήφθη από έναν φωτογραφικό φακό.

Πριν από μερικές μέρες λοιπόν, συζητώντας με μια φίλη εδώ στο Leuven στο Βέλγιο όπου βρίσκομαι αυτές τις μέρες, μου έδωσε την ψηφιακή της μηχανή για να δω τις φωτογραφίες που είχε τραβήξει εκείνη την ημέρα. Ξαφνικά, ανακαλύπτω πως σε μια από αυτές κάπου στο βάθος είμαι μέσα και εγώ χωρίς η ίδια μάλιστα να το έχει καταλάβει πως με έχει φωτογραφίσει! Της δείχνω την εικόνα μου/της, την ευχαριστώ και τις ζητάω να μου την στείλει. Η φωτογραφία που ανύποπτα η φίλη Andreea με τράβηξε και μου έδωσε χαρά (στην οποία εκείνη την στιγμή και εγώ επίσης φωτογραφίζω κάποιους άλλους …ανύποπτους) είναι η παρακάτω:

Ανακαλύψτε με!

27 Comments:

Blogger nosyparker said...

Εύκολο! Με γυρισμένη πλάτη, με το μαύρο σακιδιάκι. ;-)

03 November, 2008 21:50

 
Anonymous Anonymous said...

Μη γυρνάς την (σακιδιασμένη) πλάτη στην "ολόκληρη" αλήθεια σου!
Γύρνα κι ας δούμε έστω τη μισή.
:D

Επέστρεψες ή κάνεις ποστάκια από το φθινοπωρινό Βέλγιο για να σκάμε εμείς από τη ζήλια μας (και τη ζέστη...)?

04 November, 2008 09:48

 
Blogger Georgios Giannopoulos said...

φαίνεται γραφικό να βρίσκεσαι στην φωτογραφία κάποιου άλλου.. και εμένα μου αρέσει ως ιδέα..

τι γίνεται όμως αν δημοσιεύσεις μια φωτογραφία όπου φαίνονται κάποια πρόσωπα τα οποία όμως, δεν συμφωνούν στην δημοσιοποίηση;

είναι κάτι το οποίο σκέφτομαι πολλές φορές όταν δημοσιεύω φωτογραφίες..

04 November, 2008 16:48

 
Blogger Tertuliano Máximo Afonso said...

@ Αχ Nosy, δεν το 'πιασες! Κανονικά έπρεπε να πεις: Νομίζω ότι είσαι ο κύριος με τα χέρια πίσω από την πλάτη που περπατάει μπροστά στην φωτογραφία.... Και εγώ θα σου έλεγα: Αχ, όχι! δυστυχώς χάσατε! Προσπαθήστε ακόμη μια φορά! ξέρεις, σαν τα τηλεπαιχνίδια στα κανάλια τρίτης διαλογής!
Χαχα! Γεια σου Nosy! :)

@ mpizelw, η πλάτη μου δηλαδή δεν είναι ούτε καν η μισή αλήθεια μου; Σνιφ! κι εγώ που την εκτιμάω τόσο...
Όσο για το δεύτερο που ρωτάς...
Να σκάσετε από τη ζήλια σας! χα χα!

@ ggia, αυτό που ρωτάς είναι μια πολύ μεγάλη συζήτηση. Θα φαντάζεσαι νομίζω ότι κι εγώ το έχω σκεφτεί πάρα πολλές φορές αυτό. Είναι, νομίζω, πολύ λεπτά τα όρια της ελευθερίας που έχεις στο να φωτογραφίζεις ανθρώπους χωρίς οι ίδιοι να το γνωρίζουν. Θεωρητικά, από όσο ξέρω, δεν έχεις το δικαίωμα να το κάνεις. Όμως αν εφαρμοζόταν αυτό κατά γράμμα τότε κανονικά δεν θα έπρεπε να υπήρχε καθόλου ούτε η επονομαζόμενη φωτογραφία δρόμου, ούτε το φωτογραφικό ρεπορτάζ, ούτε καν και αναμνηστικές φωτογραφίες δεδομένου ότι συνήθως τραβάμε εκτός από εμάς και ανύποπτους περαστικούς. Αν ίσχυε αυτό τότε ο Kertesz, ο Bresson κι ο Doisneau θα έπρεπε να είχαν πάει φυλακή!

Είναι γεγονός ότι όταν φωτογραφίζεις κάποιον χωρίς να το γνωρίζει διαπράττεις μια άτυπη αυθαιρεσία. Έτσι, κατά τη γνώμη μου, αυτό που είσαι υποχρεωμένος και επιβάλλεται να κάνεις (το οποίο εγώ τουλάχιστον σχεδόν πάντα προσπαθώ) είναι να επιδιώκεις το φωτογραφικό αποτέλεσμα να μην προσβάλλει τον φωτογραφιζόμενο. Στην καλύτερη περίπτωση να σκέφτεσαι πως αν κάποια στιγμή αυτός που φωτογραφίζεις θα δει την φωτογραφία που τον τράβηξες ίσως και να χαρεί. Να σέβεσαι αυτήν την ελευθερία που έχεις και να μην καταντά ασυδωσία.

Για να σου δώσω και ένα παράδειγμα συμπεριφοράς και νοοτροπίας φωτογράφου με το οποίο εγώ είμαι αντίθετος, κάποια στιγμή σε ένα σεμινάριο ενός πολύ μεγάλου φωτογράφου που παρακολούθησα (ας μην πούμε το όνομά του, σίγουρα θα καταλάβεις εσύ για ποιον πρόκειται) μας δείχνει μια φωτογραφία του όπου έχει τραβήξει ένα ζευγάρι σε μια γωνία ενός δρόμου. Μας λέει λοιπόν ότι εκ των υστέρων αποδείχτηκε ότι ήταν ένα παράνομο ζευγάρι όπου είχε βγει κρυφό ερωτικό ραντεβού. Στην ερώτηση μας στην περίπτωση που του ζητούσαν να την αποσύρει, ή αν ο ίδιος είχε σκεφτεί να το κάνει για να μην δημιουργήσει πρόβλημα στους φωτογραφιζόμενους (ερώτημα που δεν ήταν μόνο για την συγκεκριμένη φωτογραφία) μας απαντά με έναν σφοδρότατο και απόλυτο τρόπο, τι είναι αυτά που με ρωτάτε, κανένας δεν έχει το δικαίωμα να μου πει ποια φωτογραφία πρέπει να δημοσιεύσω και ποια όχι και από τη στιγμή που την τράβηξα είμαι ο μόνος που μπορεί αν αποφασίσει...
Δεν ξέρω, ίσως και να συμφωνώ μαζί του με την τελική απόφασή του να κρατήσει την φωτογραφία και εννοείται πως συμφωνώ ότι ένας φωτογράφος πρέπει να έχει μια πολύ μεγάλη ελευθερία στο τι μπορεί να φωτογραφίσει και στο ποιες φωτογραφίες θα επιλέξει να δημοσιεύσει και ούτε θα πρέπει να είναι δέσμιος απαγορεύσεων αλλά μερικές φορές θα πρέπει να υπάρχει και ένα όριο (ηθικό ή μη) το οποίο ο φωτογράφος θα πρέπει ο ίδιος να βάζει στον εαυτό του.

Αλλά σου ξαναλέω, είναι ένα πολύ λεπτό ζήτημα αυτό…

04 November, 2008 18:12

 
Blogger John G. Simandiras said...

πανεύκολο. είσαι ο παππούς με τα χέρΓια πίσω. περνάν τα χρόνια, μπράδερ...

04 November, 2008 19:44

 
Anonymous Anonymous said...

Καταλήγεις σε σωστά συμπεράσματα κινούμενος διαισθητικά και βάσει της λογικής, Τερτούλ.
Το ζήτημα δεν είναι θεωρητικό ή ηθικό (και μόνο), ούτε συνιστά η εν αγνοία ή (πολύ περισσότερο) παρά τη θέληση κάποιου φωτογράφισή του "άτυπη αυθαιρεσία", αλλά συνιστά παρανομία! Το ζήτημα είναι νομικό πέρα από τις ηθικές διαστάσεις του. Προσβάλλεται το δικαίωμα στην προσωπικότητα. Ένα από τα, μεταξύ άλλων, αγαθά που συγκροτούν την προσωπικότητα είναι και η εικόνα του προσώπου ως αγαθό που προσδιορίζει την ταυτότητά του. Οπότε πολύ λίγη σημασία θα είχε η με απόλυτο τρόπο διατυπωμένη θέση/άποψη του μεγάλου φωτογράφου, στον οποίον αναφέρεσαι, αν κάποιο πρόσωπο από όσα απεικονίζονται στις φωτογραφίες του επιθυμούσε να αποσυρθεί από την έκθεσή του η σχετική με αυτό φωτογραφία.
Εξίσου παράνομη είναι η φωτογράφιση (και βιντεοσκόπηση) όσων προσάγονται στις ανακριτικές αρχές, με μία επιπλέον παράμετρο εδώ το τεκμήριο αθωότητας του κατηγορουμένου.

Αλήθεια, με self- portrait έχει ασχοληθεί;
Σοφία.

04 November, 2008 22:38

 
Blogger Tertuliano Máximo Afonso said...

Α, ρε Γιάννη, μόνο εσύ με κατάλαβες. Άσε τους άλλους να νομίζουν ότι είμαι ο σακιοφόρος...

Σοφία, αυτό το συνιστά παρανομία! έτσι όπως το έγραψες με τρόμαξε κανονικότατα! Είμαι ένας παράνομος δηλαδή; Ωχ, δεν με βλέπω καλά, πότε είναι που θα με μπουζουριάσουν και εγώ δεν ξέρω...

Τον ξέρω αυτό το νομικό πλαίσιο αλλά θα με ενδιέφερε να μάθω (ή μήπως καλύτερα να μην τα σκαλίζουμε αυτά τα πράγματα;..) πώς πρακτικά μπορεί να εφαρμοστεί. Γιατί από την άλλη θεωρώ ότι είναι ταυτόχρονα και ένας επικίνδυνος νόμος μιας και αν εφαρμοστεί το σίγουρο είναι ότι ή θα γίνει εντελώς αποσπασματικά και μεροληπτικά (σε έναν συγκεκριμένο φωτογράφο ή και σκηνοθέτη αν θέλουν να τον φιμώσουνε) ή κατασταλτικά, λογοκριτικά με φασιστικές μεθόδους.

Αν έω ασχοληθεί με το αυτοπορτραίτο; Μπα, όχι. Ελάχιστα σχεδόν καθόλου δηλαδή. Φοβάμαι μην μου κάνω μήνυση...
χα χα!

04 November, 2008 23:54

 
Anonymous Anonymous said...

Ασφαλώς παρανομείς, κατ' εξακολούθησιν! Αστειεύομαι.
Αυτό που ήθελα να πω, επιπρόσθετα προς στην ηθική διάσταση του ζητήματος στην οποία αναφέρθηκες, είναι ότι αν κάποιος επιθυμεί τη μη δημοσιοποίηση της εικόνας του, έχει σχετικό δικαίωμα και προστατεύεται νομικά.
Πώς μπορεί να υλοποιηθεί η προστασία αυτού του δικαιώματός του δικονομικά εννοείς; Καταρχάς, με άσκηση σχετικής αγωγής και αίτηση λήψης ασφαλιστικών μέτρων. Μπορεί, επίσης, να προκύπτει αξίωση αποζημίωσης από αδικοπρακτική ευθύνη, όπως και αξίωση για ικανοποίηση από ηθική βλάβη...&$@@%$# χαχα. Είμαι σίγουρη ότι δεν εννοούσες κάτι τέτοιο. Συγγνώμη χιουμορίζω άσχημα.
Στη συνέχεια θίγεις πολλά ζητήματα και θα έπρεπε να ανοίξουμε μεγάλη συζήτηση. Περιορίζομαι μόνο σε αυτό: Ασφαλώς, υπάρχει συνταγματική προστασία της ελευθερίας της τέχνης (και τίθεται ζήτημα πρακτικής εναρμόνισης δικαιωμάτων.) Μη με ρωτήσεις σχετικά με αυτό που γράφω στην παρένθεση, πληζ.
Εκτιμώ πολύ τη δουλειά σου.

Y.Γ.: Πώς έβαλες italics στο κόμμεντ σου; Πώς γίνεται αυτή η μαγκιά;
Σοφία

05 November, 2008 01:28

 
Blogger Tertuliano Máximo Afonso said...

Μωρέ αυτά εννοούσα αλλά καλύτερα να μην τα μάθω! Ας ελπίσουμε ότι κανείς δεν θα προσβληθεί που τον τράβηξα αλλά κυρίως κανείς που δεν θα θέλει να με τραβήξει στα ...δικαστήρια! χαχα!

Πάντως θα με ενδιέφερε πολύ να μάθω αν κάποια στιγμή οι άνθρωποι που κατά καιρούς φωτογραφίζω έβλεπαν αυτές τις φωτογραφίες, πως στο διάολο άραγε θα τους φαινόταν. Θα τους άρεζε, θα τους χαροποιούσε, θα νευρίαζαν, θα...θα...;
Εσύ για παράδειγμα πως θα το έπαιρνες αν έβλεπες τον εαυτό σου χωρίς να το γνωρίζεις σε μια φωτογραφία στο φωτογραφικό blog μου;

Ευχαριστώ πάντως για τα καλά σου λόγια!
Της νομικής είσαι; (καλά, μάλλον περιττή ερώτηση!) :)

Σχετικά με τα ...italics απλά κάτω από το κουτί όπου γράφουμε τα σχόλια αντιγράφεις το < i > (χωρίς τα ενδιάμεσα κενά που αφήω τώρα εγώ) και το βάζεις μπροστά και πίσω από την λέξη/εις που θέλεις να γίνουν italics (ή < b > αν θες bold) απλώς στο δεύτερο < i >, αυτό που είναι στο τέλος βάζεις και ένα / πριν το i. Απλό!
:)

05 November, 2008 02:08

 
Blogger John G. Simandiras said...

να μην σκαλίζουμε τα πράγματα. ρητό ζωής. πρακτική επιβεβλημένη. αυτός είσαι, νάσε!

05 November, 2008 10:30

 
Blogger Tertuliano Máximo Afonso said...

Έτσι είναι Γιαννη, να μην τα σκαλίζουμε! Έκτός από την μυτη μας.

05 November, 2008 10:39

 
Anonymous Anonymous said...

Έχοντας δει τη δουλειά σου στο Περί Φωτογραφίας, έχω την βεβαιότητα ότι αν τα πρόσωπα, που εμφανίζονται στις φωτό σου, τις έβλεπαν, θα ξαφνιάζονταν ευχάριστα και μόνο ευχάριστα! Η διακριτική προσέγγισή σου και η μέριμνά σου να μην προσβάλλεις τον φωτογραφιζόμενο αποτυπώνεται στο φωτογραφικό αποτέλεσμα.
Ναι, John, να μην σκαλίζουμε τα πράγματα, όπως και να μην χώνουμε τη μύτη μας παντού.

Θενκς, Τερτούλ, τόσο για συνομιλία όσο και τα italics και bold.

05 November, 2008 11:45

 
Blogger nosyparker said...

Δεν ξέρω βρε παιδιά, εγώ πάντως θα χαιρόμουν να με τραβήξει κάποιος μια φωτογραφία (που δε με προσβάλει) και να τη δημοσιεύσει. Ειδικά αν ήταν καλός φωτογράφος. Είναι τέχνη το να μπορείς να συλλάβεις τη μοναδικότητα της στιγμής. Και στην τελική πού θα βρουν την έμπνευση οι φωτογράφοι αν δεν υπάρχουν οι απλοί καθημερινοί άνθρωποι που ανεπηρέαστοι και χωρίς στήσιμο δίνουν υλικό στο φακό;

Βέβαια, το να με φωτογραφίσει κάποιος αγκαλιά με τον άνθρωπό μου πάνω σ'ένα πλοίο να ατενίζουμε ευτυχισμένοι τη θάλασσα είναι ένα, ενώ το να με πιάσει στα πράσα μ' έναν παράνομο έρωτα και να μας βγάλει στο ίντερνετ ή σε μια εφημερίδα είναι άλλο. Παρόλα αυτά θα υπερσπίζομαι πάντα το δικαίωμα ελεύθερης έκφρασης του φωτογράφου, ίσως γιατί το μικρόβιο το έχω κι εγώ και καταλαβαίνω ότι όταν βλέπεις κάτι μέσα από έναν φακό, δεν μπορείς να κρατηθείς.

"Κλικ!" :-)

05 November, 2008 15:59

 
Blogger Tertuliano Máximo Afonso said...

Κορίτσια ευχαριστώ!
Να σας καλέσω για υπεράσπιση σε ένα ενδεχόμενο δικαστήριο αν κάποιος αξίωσει αποζημίωση από αδικοπρακτική ευθύνη;
(Σοφία, καλά το είπα;)
χα χα χα!

05 November, 2008 18:39

 
Blogger John G. Simandiras said...

φίλε, πάλι ζωγράφισες. μιλάς με ρητά!

05 November, 2008 20:19

 
Blogger John G. Simandiras said...

σοφία, συμφωνώ. είμαι υπέρ τήζ δΓιακριτικόητας. τη μύτη και την υπογραφή *χωρίς μπολντ και ιτάλικ!* δεν τις χώνουμε αψήφιστα όπου-όπου. ως έγκριτη νομικός, θα το ξέρεις.

05 November, 2008 20:21

 
Blogger Tertuliano Máximo Afonso said...

υπογραφή χωρίς μπολντ και ιτάλικ ναι. αλλά εντός ή εκτός εισαγωγικών;

05 November, 2008 20:46

 
Blogger John G. Simandiras said...

φτάνει, ρε νάσε. ακόμα γελάμε!

05 November, 2008 20:58

 
Blogger John G. Simandiras said...

γελάμε ΕΚΤΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ.

05 November, 2008 21:52

 
Blogger Georgios Giannopoulos said...

ενδιαφέρουσα όλη αυτή η συζήτηση..

Πάντως ο κόσμος σήμερα, στην εποχή του Τριανταφυλόπουλου με τις κρυφές κάμερες, και την απλότητα της φωτογραφίας (λήψη ψηφιακής φωτογραφίες / ανέβασμα αμέσως στο internet), έχει φοβηθεί..

Θυμάμαι πριν 1 χρόνο που βρισκόμουν στην πλατεία Κάνιγγος στην Αθήνα (σε ένα στενό / στην Κατακουζηνού).. και μόλις είχα παραλάβει την φωτογραφική μηχανή μου από το service. Δοκίμασα να τραβήξω με διαφορετικά διαφράγματα / ταχύτητες την κορυφή ενός αδιάφορου γκρίζου κτιρίου. Ενώ στόχευα με την μηχανή και τραβούσα την ίδια φωτογραφία (το κτίριο ψηλά) με διαφορετικά διαφράγματα/ταχύτητες πετάχτηκε ένας μεσήλικας φωνάζοντας να μην τον φωτογραφίσω. Φυσικά του εξήγησα ότι δεν φωτογραφίζω αυτόν αφού ο φακός στοχεύει τον ουρανό. Μου επιτέθηκε γιατί λέει απαγορεύεται η φωτογραφία σε εξωτερικούς χώρους και να του πω το λόγο γιατί φωτογραφίζω το κτίριο αυτό κλπ κλπ.. Κόντεψε να μου επιτεθεί με την μαγκούρα του!!! φυσικά του απάντησα ότι δεν απαγορεύεται η φωτογραφία αυτού το κτιρίου (δεν είναι στρατιωτική εγκατάσταση κλπ) ούτε υποχρεούμαι να του δώσω λόγο γιατί φωτογραφίζω.. αφού δεν φωτογραφίζω αυτόν.. αλλά ξαφνικά πετάχτηκαν από τα γειτονικά μαγαζιά και άλλος κόσμος που με ρωτούσε επιθετικά για πιο λόγο φωτογραφίζω και ότι αυτό απαγορεύεται!!

Πολλές φορές έχει τύχει να θέλω να τραβήξω ένα θέμα.. και κάποιος που είναι μέσα να μην θέλει... πρώτη φορά μου συνέβη να θέλω να φωτογραφίσω κάτι εντελώς αδιάφορο (δοκιμή μηχανής) και να έχω αντιρρήσεις!

Κάτι παρόμοιο μου συνέβη πριν μερικούς μήνες και σε ένα κατεδαφισμένο κτίριο.. Δοκίμασα να τραβήξω τα ερείπια και το γερανό που ήταν παρκαρισμένος μέσα. Πετάχτηκαν κάτι εργάτες / εργοδηγοί της εταιρίας και αντέδρασαν ρωτώντας γιατί φωτογραφίζω το μηχάνημά τους!!!

Παλαιότερα δεν θυμάμαι τέτοιες καταστάσεις..

Γενικά υπάρχει μια καχυποψία όταν εμφανίζεσαι στο δρόμο με μια φωτογραφική μηχανή..

@Tertuliano Máximo Afonso

Όσο για τον Νικολάκη (τον φωτογράφο που αναφέρεις)... διαφωνώ ότι ο φωτογράφος έχει πάντα πλήρη ελευθερία σε αυτό που φωτογραφίζει.. Αν η φωτογραφία έχει πολιτικό μήνυμα θα πρέπει να την δημοσιεύει θέλουν οι άλλοι ή όχι.. αν είναι κάποια προσωπική στιγμή (π.χ. ένα παράνομο ζευγάρι), θα πρέπει να σέβεται την επιθυμία των φωτογραφιζόμενων.

05 November, 2008 22:36

 
Blogger Tertuliano Máximo Afonso said...

Τελικά μάλλον είναι πιο επικίνδυνο να φωτογραφίζεις τοπία (αστικά ή μη) παρά ανθρώπους. Και αυτό το λέω γιατί όπως έχω γράψει σε ένα πολύ παλιότερο ποστ, αν και πάρα πολύ συχνά φωτογραφίζω ανθρώπους (και από πολύ κοντινή μάλιστα απόσταση) τα δύο πιο σοβαρά προβλήματα που αντιμετώπισα φωτογραφίζοντας κάτι ή κάποιον ήταν δύο φορές ενώ φωτογράφιζα τοπία.

Το ένα ήταν πριν από αρκετά χρόνια, όταν ακόμη έκανα τα αρχικά μου βήματα στη φωτογραφία, ένα βράδυ στην προβλήτα του λιμανιού στη Θεσσαλονίκη, λίγες μέρες μετά το τέλος του φεστιβάλ όπου τραβούσα τα μεγάλα γράμματα όπου είναι στημένα εκεί κάθε χρόνο και ξαφνικά βγαίνει ο αξιωματικός υπηρεσίας του λιμενικού (ο οποίος μάλλον θα έξυνε, μετά συγχωρήσεως, τα παπάρια του και βλέποντάς με σου λέει να βρήκα κάτι να ασχοληθώ να περάσει το βράδυ…) ο οποίος μου ζήτησε το φιλμ και επειδή εγώ ασφαλώς δεν του το έδινα με πήγε στο γραφείο του όπου ήθελε να με …ανακρίνει. Πήρε νυχτιάτικα τηλέφωνα σε συγγενείς μου (εκεί να δεις γέλιο που ήθελε να είναι και ψαρωτικός…) και μέχρι να του περάσει με κρατούσε εκεί…

Αυτό είναι το αθώο περιστατικό. Το άλλο που ήταν αρκετά επικίνδυνο και που ήταν η μόνη φορά που τα …είδα κανονικά ήταν όταν πάλι πριν από χρόνια, είχα ένα θέμα για την ανατολική Θεσσαλονίκη η οποία από χωράφια μετατρεπόταν σε ημιαστικό τοπίο με σούπερ μάρκετς, καταστήματα, πολυκατοικίες κλπ. και εγώ κατέγραφα την περιοχή. Μία Κυριακή, όπου επικρατεί ερημιά στην περιοχή, πίσω από ένα γνωστό πολυκατάστημα είχε μια μάντρα αυτοκινήτων η οποία μου φάνηκε ενδιαφέρουσα να την τραβήξω από μακριά. Κατεβαίνω από το αυτοκίνητο (το οποίο τότε ήταν σχεδόν ολοκαίνουριο…) και προχωράω κάνα εικοσιαρά μέτρα μέσα σε ένα χωράφι έξω από την μάντρα, περίπου πενήντα με εκατό μέτρα μακριά από αυτήν. Δεν πρόλαβα να τραβήξω 1-2 φωτογραφίες και βγαίνει ένα μεγάλο αγροτικό μέσα από την μάντρα το οποίο κατευθύνεται με μεγάλη ταχύτητα προς τα εμένα. Κατεβαίνει ένα θεόρατος μελαψός τύπος (πολύ λυρικά μπορεί να φαίνεται ότι τα γράφω αλλά έτσι ακριβώς γίνανε…) και αρχίζει να φωνάζει. Μέχρι να καταλάβω τι γίνεται, και δυστυχώς δεν προλάβαινα να γυρίσω στο αμάξι μου, λέω πάει, μου έκλεψαν και την φωτογραφική μηχανή και το αμάξι! Έτρεξα, αλλά ασφαλώς δεν πρόλαβα να μπω στο αυτοκίνητο. Με πιάνει και μου φωνάζει συνεχώς τι φωτογραφίζω εκεί και με τραβάει να μου πάρει την μηχανή και με ρίχνει και κάτω. Ασφαλώς δεν δίνω την μηχανή, την κρατάω όσο μπορώ και βλέπω ένα διερχόμενο αυτοκίνητο να πλησιάζει και προσπαθώ να κερδίσω χρόνο μήπως και με βοηθήσει κανείς. Έρχεται το αυτοκίνητο και κατεβαίνουν δύο τύποι από αυτό οι οποίο αποδεικνύεται ότι …και αυτοί είναι από την μάντρα! Τρεις και εγώ δηλαδή! Την βάψαμε λέω! Ευτυχώς ο τύπος, πολύ έντονα και άκρως επιθετικά βέβαια, επιμένει στο τι είναι αυτό που φωτογραφίζω και να του δώσω την μηχανή. Του εξηγώ ότι ασχολούμαι με την φωτογραφία ερασιτεχνικά και κάνω μια εργασία και αφού βλέπω ότι αυτός επιμένει στο τι είναι αυτό που φωτογραφίζω και γιατί φωτογραφίζω την μάντρα, του λέω να πάρει το φιλμ. Ευτυχώς τελικά δέχτηκε και κατάφερα να φύγω απλώς με μόνο ένα φιλμ μείων…

Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι ότι τόσα χρόνια κάνω φωτογραφία δρόμου, φωτογραφίζοντας ανθρώπους από πολύ κοντά, όπως αυτά τα δύο περιστατικά ούτε στο ελάχιστο δεν μου έχει συμβεί…

Όσο για τον …Νικολάκη, συμφωνώ ακριβώς με ό,τι γράφεις!

06 November, 2008 01:51

 
Blogger Georgios Giannopoulos said...

ααα.. επίσης μια φορά στο σταθμό τραίνων της θεσσαλονίκης.. 7:00 το πρωί περίμενα το τραίνο. Έτσι όπως ήταν ερημιά βρήκα κάτι φορμαλιστικά στοιχεία και είπα να πειραματιστώ για να περάσει..

Δεν είχα προλάβει να αρχίσω να βλέπω το θέμα μέσα από το φακό πριν τραβήξω κάποια φωτογραφία και εμφανίζεται μια ιδιωτική σεκιούριτι και μου λέει ότι απαγορεύεται.

Αυτό που με εντυπωσιάζει.. αν εγώ ήθελα να κάνω τρομοκρατική ενέργεια ή κάτι παράνομο, θα εμφανιζόμουν έτσι χαλαρός και θα φωτογράφιζα; Δεν υπάρχουν άπειροι τρόποι να το κάνεις αυτό κρυφά και να μην σε πάρει κανείς (π.χ. χρησιμοποιώντας ένα κινητό 'η μια ψηφιακή μηχανή μικρή και όχι μια srl μηχανή / λόγω όγκου / φακού);;

Να με συλλάβουν και να με πάνε για ανάκριση μου έτυχε το 1996 ή 97 (δεν θυμάμαι πότε πήγα και βαριέμαι να κοιτάξω αρνητικά τώρα όπου κρατώ ημερομηνίες), στο Κίεβο.. Ο αστυνομικός/ανακριτής μέσα στο κομμουνιστικό κτίριο προσπαθούσε να με ανακρίνει στα ουκρανικά.. η μόνη διέξοδος επικοινωνίας ήταν τα ρουμάνικα που γνωρίζω και και τα λίγα που γνώριζε αυτός λόγω δουλειάς στα σύνορα Ουκρανίας-Μολδαβίας (όπου μιλάνε Ρουμάνικα). Το τι παραμύθι είχα πει για να με αφήσει δεν λέγεται.. του έλεγα ότι είμαι φοιτητής, είμαι καλλιτέχνης, κάνω τέχνη, ότι κάνω εκθέσεις φωτογραφίας, κουλτούρα και ξερό ψωμί α/μ κλπ κλπ..

06 November, 2008 02:12

 
Blogger Tertuliano Máximo Afonso said...

Είναι γνωστό ότι απαγορεύουν την φωτογράφiση στους χώρους των τρένων, κυρίως στους σταθμούς. Από όσο εγώ καταλαβαίνω δεν το κάνουν τόσο για λόγους ασφάλειας ή αποφυγής κατασκοπείας αλλά πρέπει να είναι ένας τρόπος για να αποτρέψουν τους φωτογράφους (εκκολαπτόμενους ή μη) να συρρέουν στους σιδηροδρομικούς χώρους που τόσο πολύ αγαπούν να φωτογραφίζουν... Έτσι δεν είναι;

Κάποτε (προ δεκαετίας αυτό) μας είχαν απαγορέψει την φωτογράφιση μάλιστα προλάβουμε καν να το κάνουμε, στον χώρο του πάρκινγκ ενός μεγάλου σούπερ μάρκετ…

Όσο για αυτά τα ψέματα που είπες στο Κίεβο, εγώ να σου πω ότι εδώ και δέκα χρόνια …σπουδάζω φωτογραφία! Αυτή είναι η συνηθισμένη απάντηση που δίνω αν κάποιος με ρωτήσει "ανακριτικά". Πρέπει να σου πω ότι λειτουργεί! Άλλωστε κιόλας, όσο παράδοξο και αν ακούγεται, κατά κάποιο τρόπο αυτή είναι νομίζω και η απάντηση πιο κοντινή προς την αλήθεια…

07 November, 2008 13:39

 
Blogger Ντη said...

..άργησα αλλά νομίζω ότι το βρήκα ή καλύτερα σε βρήκα!Το ένα από τα δύο παιδάκια με τα πορτοκαλί μπαλόνια!
Μαρέσει το έμψυχο στοιχείο σε μία φώτο(έστω και αν είναι κατά λάθος ένα πόδι,χέρι κτλ.))Γενικότερα η αυθόρμητη φώτο έχει να δώσει πολλές περισσότερες πληροφορίες και χρώματα ζωής.Πχ,αν δεν στεκόσουν εσύ μπροστά στο κτίριο,πώς θα καταλαβαίναμε το ύψος του?
ΥΓ.Θα ποστάρεις και την φώτο που έβγαζες εσύ,την ώρα που τυχαία σε φωτογράφιζε η Andrea?

07 November, 2008 23:57

 
Blogger καλημέρα said...

Το παιδί (ελπίζω να είναι παιδί!) με το ποδήλατο στην άκρη αριστερά που κοιτάει όλους τους άλλους, έλα παραδέξου το!

Υ.Γ. Ε,ρε να είχαμε τέτοιο οικόπεδο στη Σαλονίκη, θα τούχαμε ρίξει μια ωραιότατη αντιπαροχή, να αξιοποιηθεί το έρμο που το εχουν οι απολίτιστοι -τσ, τσ, τι να πεις...- άχτιστο, και με πέτρα,χωρίς ένα άγαλμα έστω του εθνοηγέτη, αν είναι δυνατόν!

Υ.Γ.2 Φωτογράφος δεν είμαι, αλλά συμφωνώ μαζί για την δημοσιοποίηση φωτογραφιών. Δύσκολο θέμα. Πάντως με τον διάσημο φωτογράφο δεν συμφωνώ - τα ίδια λένε και η τατιάνα και ο τριανταφυλλόπουλος, και οι κάμερες της αστυνομίας.

Υ.Γ.3 Ιπίσης, οι δικές σου φωτό έχουν κάτι περίεργο, τα πρόσωπα είναι χαρακτήρες, όχι άτομα. Αφού είμαι σίγουρη ότι και να συναντήσω τυχαία αυτούς που έχεις φωτογραφίσει στο δρόμο δεν θα τους ανα-γνωρίσω

12 November, 2008 15:08

 
Blogger Tertuliano Máximo Afonso said...

@ ντη, άμα το δεις από μια μεριά κατά βάθος είμαι και εγώ ένα παιδί με πορτοκαλί μπαλόνι!
:)
Όσο για την φωτογραφία που εγώ τραβούσα, από όσο θυμάμαι και είμαι μάλλον σίγουρος, είχα σηκώσει την μηχανή αλλά τελικά δεν την τράβηξα γιατί δεν μου άρεσε και τόσο. Θα δείξει όμως σίγουρα όταν εμφανίσω τα φιλμ. Μπορεί άλλωστε και να βγάλω ή την προηγούμενη ή την επόμενη αυτή της στιγμής...

@ καλημέρα, κι εσύ με βρήκες!
:)

Άσε, σε τέτοιο οικόπεδο στην Θεσσαλονίκη θα έπεφτε τσιμέντο που θα πήγαινε σύννεφο! Εκτός μόνο βέβαια κι αν το αξιοποιούσε η πολιτεία ή ο Δήμος. Θα έπεφτε τότε ένα περιποιημένο μάρμαρο (με κερασάκι τον εθνοηγέτη εννοείται!)…
Είναι να πονάς όταν βλέπεις πόλεις της Ευρώπης οι οποίες παρόλο που καταστράφηκαν ολοσχερώς και κατά τον πρώτο και κατά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο να έχουν αναπλάσει εκ νέου, μέσα σε ελάχιστες δεκαετίες, τα ιστορικά τους κτίρια, την συνολική πολεοδομική τους εικόνα και την αρχιτεκτονική ενώ εμείς από την άλλη αυτό το μόνο που καταφέραμε είναι να ισοπεδώσουμε από μόνοι μας ότι όμορφο είχαμε για να φτιάξουμε αυτά τα άθλια τσιμεντόκουτα. (Και μετά ασφαλώς να στήνουμε ανδριάντες στις πλατείες/μαρμαρένια αλώνια του Μέγα Εμπνευστή Ηγέτη της Αγίας Εργολαβικής Αντιπαροχής…)

Από την άλλη όμως, και αυτό μπορώ να το πω με μια κάποια βεβαιότητα μιας και αυτό το διάστημα είχα την ευκαιρία να ταξιδέψω αρκετά, πως αυτό που τελικά μετρά περισσότερο σε μια πόλη είναι αυτό το απροσδιόριστο άρωμα που αποπνέει. Και αυτό όσο παράξενο και να ακούγεται δεν έχει να κάνει με το πόσο όμορφα είναι τα κτίρια της. Πάρε για παράδειγμα την Θεσσαλονίκη. Όσο και άσχημη και να την έχουν κάνει, όση αναρχία και να επικρατεί, όση αυθαιρεσία και να βασιλεύει όσο και να σε εξοργίζει και να σε πληγώνει το κατάντημά της αυτή η ή άτιμη δεν μπορεί να σε κάνει να την μισήσεις!
Είναι αυτό που είπε -περίπου- πολύ ωραία ο Παπάζογλου σε μια συνέντευξη που του είχες πάρει:

Η Θεσσαλονίκη είναι σαν την γυναίκα που ερωτεύτηκα νέος και που μετά από τόσα χρόνια αν και έχει αρχίζει να κάνει ρυτίδες και να σπάει εγώ συνεχίζω να κοιτώ την λάμψη στα ματιά της…

Όσο για τις φωτογραφίες μου, σε ευχαριστώ πολύ για αυτά που μου λες μιας και αυτή η συμβολική διάσταση σε αυτές είναι κάτι που το επιδιώκω. Χαίρομαι που λες πως καταφέρνω να το κάνω…

13 November, 2008 00:33

 
Blogger Panagiotis Giannakis said...

Παρόμοια εμπειρία είχα και εγώ...
http://bpxper.blogspot.com/2010/10/blog-post_30.html

25 December, 2010 19:30

 

Post a Comment

Subscribe to Post Comments [Atom]

<< Home