Ο Γαργαληστής στον Ιανό 30/09/06

Δυστυχώς εχτές το βράδυ δεν άκουσα τα Διαμάντια και την συνέντευξη του Δημήτρη Μπασλάμ στον Γιάννη Σημαντήρα (την ηχογράφησε μήπως κανείς;). Σήμερα όμως πήγαμε στον Ιανό στην ζωντανή μουσική παρουσιάση του "Γαργαληστή", του απολαυστικού παραμυθιού του Μπασλάμ με την όμορφη ιστορία του γεμάτο όμορφες μουσικές και τραγούδια, στην οποία ο ομώνυμος ήρωας μοιράζει το πολύτιμο γέλιο στα παιδιά. Το πατάρι του Ιανού από νωρίς γέμισε με παιδιά που καθόντουσαν στο πάτωμα. Εκεί μπροστά λοιπόν καθήσαμε και εμείς -Mpizelw βλέπεις;..-. Η μικρή αυτή όμορφη μουσική συναυλία ήταν πολύ ζεστή και σίγουρα ο Γαργάληστης σήμερα έκανε μια χαρά την δουλειά του. Γέμισε με χαμόγελα τα πρόσωπά μας (και πιο πολύ τα πρόσωπα των μεγάλων παιδιών...) και μας άφησε με μια πολύ-πολύ γλυκιά αίσθηση (ε, συνέβαλλε και λίγο το γλυφιτζούρι-κοκοράκι που μας μοίρασαν στο τέλος...).

Οι μουσικοί Φώτης Σιώτας, Δημήτρης Μυστακίδης, Χρήστος Παπάς μαζί με τον Μπασλάμ, έπαιξαν εκτός των βασικών οργάνων και αρκετα άλλα με παράξενους και πολύ ωραίους ήχους (όπως καζού, μελόντικα, διάφορα κρουστά, -ένα που ήταν κάτι σαν γουδί...-) και έδωσαν μια πολύ "γεμάτη" ηχητική αίσθηση. Η αφήγηση δε του παραμυθιού από τον Μπασλάμ τολμώ να πω ότι μου άρεσε ακόμη πιο πολύ από αυτή του Αντώνη Καφετζόπουλου στο cd.Σε λίγες μέρες ελπίζω να ανεβάσω -είτε εδώ είτε στο blog των Διαμαντιών- και ένα βιντεάκι (με την βοήθεια του Zpi)- με ένα μικρό απόσπασμα από την συναυλία.Έχετε δεν έχετε παιδιά αξίζει να ακούσετε τον Γαργαληστή!
Εκτός κι αν έχετε καταφέρει να καταπνίξετε το παιδί που υπάρχει μέσα σας...

Εδώ το φρέσκο έντεχνο

Τι και αν το νέο πρόσωπο του ελληνικού έντεχνου τραγουδιού δεν είναι πια νέο και γερνά και μαραζώνει; Κάνει ένα λίφτινγκ α λα Στέλιος Ρόκκος, περνάει λίγο από μια δόση φρέσκου Photoshop α λα Χρήστος Δάντης, ρίχνει πάνω του και μια στάλα από Μάνο Ελευθερίου, (έτσι για να κρατάμε και τα προσχήματα βρε αδερφέ), και να το ξανά, φρεσκολουσμένο καθαρό και χωρίς ρυτίδες έτοιμο για κατανάλωση.
Φτου σου! (να μην σε ματχιάσω...)

"Ο Γαργαληστής" του Δημήτρη Μπασλάμ στον Ιανό και στα Διαμάντια

Το Σάββατο 30 Σεπτεμβρίου στις 12:00 το μεσημέρι στο βιβλιοπωλείο Ιανός στην Αριστοτέλους θα παρουσιαστεί ζωντανά η μουσική αφήγηση του -πολύ ωραίου- παραμυθιού του Δημήτρη Μπασλάμ "Ο Γαργαληστής". Ο Γαργαληστής (εκδόσεις ΕΠΟΜΕΝΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ) αποτελείται από ένα πολύ όμορφο βιβλίο και από ένα cd, το οποίο ακούγεται πάρα πολύ ευχάριστα από τον όλες τις ηλικίες και στο οποίο συμμετέχουν αρκετοί γνωστοί καλλιτέχνες (Γιάννης Αγγελάκας, Σωκράτης Μάλαμας, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Αντώνης Καφετζόπουλος...) . Τα τραγούδια και τα κείμενα είναι του Δημήτρη Μπασλάμ (γνωστός μπασίστας ο οποίος συμμετέχει σε πολλά μουσικά σχήματα) και συνοδεύονται από την όμορφη και καλαίσθητη εικονογράφηση της Βίκτωρας Μοσχόπουλου.

Στην εκδήλωση θα παίζουν επίσης και οι μουσικοί:
Φώτης Σιώτας, Δημήτρης Μυστακίδης, Χρήστος Παπάς.

Επίσης αύριο το βράδυ Παρασκευή, στις 21:05-22:00 ο Δημήτρης Μπασλάμ θα είναι φιλοξενούμενος στην εκπομπή "Διαμάντια" του Γιάννη Σημαντήρα στον 102 fm. Αν κάποιος ενδιαφέρεται να ακούσει την συνέντευξη, υπάρχει η δυνατότητα να το κάνει και μέσω διαδικτύου στην σελίδα της ΕΡΤ3, κλικάροντας στην επιλογή του 102 Fm.

Ο Δημήτρης Μπασλάμ και ο Γιάννης-Γαργαληστής-Αγγελάκας στο Θέατρο Δάσους το καλοκαίρι 2004 σε συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου και των Λαικεδέλικα.Φωτο:Νάσος Αβδαρμάνης

Δεκέμβριο στην Πάτρα

Πέστε μου σας παρακαλώ, πόσο μακριά πέφτει η... Πάτρα;

Rage against the machine ξανά (;)..

Κάτι πήρε το αφτάκι μου την προηγούμενη εβδομάδα στην εκπομπή του Πετρίδη ότι ο τραγουδιστής των Audioslave λέει, Chris Cornell θα αποχωρήσει από το συγκρότημα (τι κρίμα...) και επιπλέον πιο σημαντικό το γεγονός ότι παίζεται η επανένωση -εν παρώδω του μακράν πιο αγαπημένου μου συγκροτήματος- Rage against the machine... Βρε λες;

Με αφορμή την είδηση αυτή (και εν όψει και των επερχόμενων εκλογών) τσιμπήστε το βίντεο κλιπ από το τραγούδι "Testify" και τσεκάρετε την όποια διαφορά πολιτικής στάσης ανάμεσα σε αυτούς και σε διάφορους "φιλάνθρωπους" καλλιτέχνες και συγκροτημάτα (τύπου Bono, REM λέμε τώρα...) οι οποίοι με άκρατη αυταρέσκεια και βεβαίως αφιλοκερδώς (;) παίρνουν μέρος σε απαστράπτουσες συναυλίες/εκδηλώσεις μοστράροντας επιδεικτικά το γεγονός ότι "Δεν είμαστε μόνο καλλιτέχνες, έχουμε και μια πολιτική σκέψη βραδερφάκιμου...", 'οπως και την πηγαία ευαισθησία τους για τα παγκόσμια προβλήματα και την αμέριστη αγάπη τους προς τους αδύναμους του κόσμου αυτού.
Ή μήπως απλώς προς τους εαυτούς τους;..-

Καφές, Σινεμά και Εξώστης. Μύρισε χειμώνας!

Βγήκε επιτέλους και το πρώτο τεύχος του φετινού Εξώστη. Το καλύτερο με διαφορά κατά τη γνώμη μου, εδώ και πολλά χρόνια, πολιτιστικό εβδομαδιαίο έντυπο της πόλης. Κάθε Παρασκευή -τώρα κάθε Πέμπτη αφού αυτή είναι δυστυχώς η μέρα που από πέρισυ κάνουν πρεμιέρες οι ταινίες στις αίθουσες- ραντεβού σε τόσα σημεία της πόλης (καφέ, κινηματογράφοι, βιβλιοπωλεία...). Οικεία η σχεδίαση του, οικείες οι στήλες του, οικεία η μυρωδιά του τυπογραφείου, οικείες ακόμη και οι διαφημίσεις του. Έντυπο από τα λίγα με ξεκάθαρη άποψη, μακριά από διαφημιστικές και μετριοπαθείς απόψεις ή life style λογικές (όχι άλλο free life style, σας παρακαλώ!..) τόσο για τα πολιτιστικά δρώμενα και στις κριτικές των ταινιών, όσο και για τα πολιτικά θέματα. Θυμάμαι όταν πριν από χρόνια - ήμουν ακόμη στο λύκειο- ξεκινούσα να βλέπω συστηματικά κινηματογράφο, κάθε Παρασκευή βράδυ βρισκόμουν σε ένα τοστάδικο της Χαριλάου (το "Manja-Manja" αν κανείς από την περιοχή το θυμάται) όπου ήξερα ότι ερχόταν ο Εξώστης και αν δεν τον προλάβαινα ζητούσα από την κοπέλα του καταστήματος να μου τον κρατήσουν οπωσδήποτε. (Η οποία κοπέλα παρεμπιπτόντως μου έμοιαζε και λίγο με την Meg Rayan που τόσο μου άρεζε τότε...) Εκεί οργάνωνα τα πρώτα πλάνα για τις εβδομαδιαίες κινηματογραφικές μου εξορμήσεις. Υπάρχει ένα συναισθηματικό δέσιμο μαζί του, όχι φυσικά μόνο για αυτό το γεγονός, δε μπορώ να το κρύψω...

Έτσι λοιπόν αφού κυκλοφόρησε και ο Εξώστης μπορώ να ευχηθώ "Καλό Χειμώνα" και "Καλή κινηματογραφική σεζόν"! Την προηγούμενη εβδομάδα μάλιστα είδα και την πρώτη ταινία για φέτος σε χειμερινή αίθουσα. Το "Ο Θείος μου" του Ζακ Τατί. Αυτήν την 'βδομάδα σειρά έχει το "Takeshis'" του πολύ αγαπημένου Τακέσι Κιτάνο και αν ίσως προκύψει δε θα έλεγα όχι να πάω και σε καμιά προβολή από τα "Αυτοκίνητα". Μπορεί η Pixar πια να βρίσκεται μακριά από τις καλές της μέρες και από τις πολύ καλές παλιότερες ταινίες της, υποθέτω όμως ότι για να περάσεις ευχάριστα την ώρα σου θα είναι σχετικά συμπαθητική ταινία.

Από την ανάγνωση του πρώτου τεύχους του "Εξώστη" δύο πράγματα κρατώ. Πρώτο την χαρά μου που μπορώ ακόμη να διαβάζω κάπου άρθρα του Θοδωρή Μπακάλη, με τις λέξεις και τις απόψεις του που χτυπούν χωρίς περιστροφές, αλλά και μακριά από φτηνούς ρητορικούς εντυπωσιασμούς, κατευθείαν στο κόκαλο. Εκεί ακριβώς δηλαδή που πρέπει και εκεί όπου άλλοι επώνυμοι φανφαρόνοι δημοσιογραφίσκοι δεν θα φτάσουν ποτέ κατά την διάρκεια της λαμπερής τους κατά τα άλλα καριέρας. Επ' ευκαιρία εξακολουθεί επίσης να με λυπεί το γεγονός ότι ο Θ. Μπακάλης εδώ και μερικά χρόνια δεν βρίσκεται σε κάποιο ραδιόφωνο της πόλης. Η εκπομπή του πριν από μερικά χρόνια (στον Έκφραση) ήταν από τις αγαπημένες μου. Ιδίως όμως οι ειδήσεις που επιμελούνταν ήταν οι ωραιότερες που έχουν περάσει ποτέ από τα ραδιόφωνα της πόλης, γραμμένες μ' έναν απολαυστικά πανέξυπνο αλλά κυρίως καυστικότατο τρόπο. Τώρα πια οι ειδήσεις που μπορείς να ακούσει κανείς στο ραδιόφωνο είναι ή αυτές που εκφωνούνται με ένα χλιαρό ύφος -σαν να λένε τον καιρό ένα πράγμα- ή με ένα δήθεν και φτηνά εξυπνακίστικο ύφος (βλέπε 1055).

Το δεύτερο όμως που είναι και το λυπηρό της υπόθεσης είναι ότι βλέποντας κανείς το πρόγραμμα των ταινιών διαπιστώνει την 'πληθώρα' των χειμερινών παραδοσιακών κινηματογραφικών αιθουσών στη Θεσσαλονίκη. Αριστοτέλειον, Μακεδονικόν, Ολύμπιον, Ράδιο Σίτυ. Τελεία.

Χαΐνηδες, Συναυλία 16/09/06

Χαΐνηδες 16/09/06 Γυμναστήριο Α.Π.Θ. Φεστιβάλ ΚΝΕ

Είναι μερικά μουσικά σχήματα τα οποία άσχετα από την όποια δύναμη των τραγουδιών τους, σε κάνουν να μην χορταίνεις να βλέπεις ξανά και ξανά τις ζωντανές τους εμφανίσεις. Είναι που η σχέση που υπάρχει ανάμεσα στα μέλη του συγκροτήματος, αλλά και αυτή που μετέπειτα δημιουργείται ανάμεσα στο ίδιο το συγκρότημα και το κοινό, είναι κάτι παραπάνω από φιλική. Είναι αυτή η έκδηλη αμεσότητα που υπάρχει που σχεδόν νιώθεις σα να πηγαίνεις σε μια συναυλία ενός φίλου. Μάλιστα δεν είναι τυχαίο, αν προσέξει κανείς τα σχήματα που κρατάνε ένα φανατικό κοινό στις συναυλίες τους, τα περισσότερα –αν όχι όλα- είναι αυτά που αποτελούνται από μια όμαδα μουσικών η οποία λειτουργεί, τόσο για την δημιουργία του μουσικού αποτελέσματος, όσο και επάνω στην σκηνή σαν μια παρέα φίλων. Το αποτέλεσμα είναι αυτή η παρεΐστικη διάθεση να περνά και στην σχέση του συγκροτήματος με το κοινό. Ένα τέτοιο παράδειγμα –άσχετα με το πόσο αρέσουν σε κάποιον τα τραγούδια τους- είναι οι Χαΐνηδες.

Αν και πολύ πρόσφατα τους είχαμε ξαναδει (πριν δύο ‘βδομάδες στην Σταυρούπολη) εχτές ήταν μια ακόμη ευκαιρία να τους παρακολουθήσουμε σε ανοιχτό χώρο –δεν είναι πιο ωραία από ότι σε κλειστούς;- στο γυμναστηρίου του Α.Π.Θ. στο πλαίσιο του φεστιβάλ της ΚΝΕ. Ο χώρος της ‘νεανικής σκηνής’ που επιλέχτηκε για την συναυλία στάθηκε μάλλον άτυχη επιλογή αφού ήταν σχετικά πολύ μικρός, αλλά είχε και πολλές αραδιασμένες καρέκλες, με αποτέλεσμα αυτοί που μπορούσαν να σταθούν όρθιοι αριστερά και δεξιά να είναι λίγοι. Παρά αυτήν την δυσκολία το θετικό ήταν ότι υπήρχε ένα πολύ ζεστό κλίμα και ασφαλώς αν υπάρχει καλή διάθεση, που υπήρχε, όλα ξεπερνιούνται.

Οι Χαϊνηδες εμφανίστηκαν γύρω στις 12:00 και παίξανε περίπου 2 ώρες. Το γεγονός της απουσίας δύο μέλων που τραγουδούν στο συγκρότημα ανάγκασε ελαφρύ περιορισμό του προγράμματος, μιας και τα τραγούδια για γυναικεία φωνή δεν μπορούσαν να παιχτούν. Στο τραγούδι ήταν ο κιθαρίστας Δημήτρης Ζαχαριουδάκης, ο ουτίστας Περικλής Τσουκαλάς και φυσικά ο Δημήτρης Αποστολάκης (όπως και στη βιολολύρα). Μαζί τους ήταν ο Αντώνης Σκαμνάκης στο μπάσο και ο Αλέξης Νόνης στα κρουστά.

Μετά το μισό της συναυλίας, (και ενώ το κοινό κοινώνησε ακόμη και την...ρακή του συγκροτήματος) η διάθεση ανέβηκε ακόμη παραπάνω με τον Αποστολάκη να συνομιλεί με το κοινό και να αφηγείται ιστορίες. Παίξανε τραγούδια από όλη την μουσική τους πορεία όπως και από το πιο πρόσφατό δίσκο "Ο Γητευτής Και Το Δρακοδόντι" (διπλός και αρκετά καλός δίσκος, κυρίως το πρώτο cd, το οποίο όμως κινείται στα γνώριμα μουσικά μονοπάτια των Χαΐνηδων). Ξεχωριστές στιγμές "Η Τίγρης" και το "Χρώματα κι Αρώματα" του Μαρκόπουλου. Στο κάλεσμα του κοινού στο τέλος ξαναβγήκαν στην σκηνή για δύο (νομίζω) ακόμη τραγούδια. Κάπου εκεί ήταν και το τέλος της συναυλίας.
Γιατί όπως λέει και ο Αποστολάκης; "Η μουσική μας δεν είναι για χόρταση, είναι μεζεκλίδικη..."

Φωτογραφίες συναυλίας: Νάσος Αβδαρμάνης

Θέλεις Παυλίδη;

-Ε,.. Μήπως θέλεις λίγο Παυλίδη;
-Δε θέλω!
-Εμ,.. Τότε, μήπως θέλεις κάτι από Ρόδες;..
-Δε θέλω!
-Μήπως κάτι ελαρφύ και ωραίο σαν τους Μίκρο;
-Κι αφού δε θέλω;..
-Ε,.. τότε Active Member!-Δε θέλω!
-Δεν θέλεις... Ε, λίγο Θανασάκη όμως θα θέλεις , δε θέλεις ε;..
-Δε θέλω, δε θέλω, δε θέλω!
-Δε θέλεις βρε παιδάκι μου, εμ και τότε για πες μου, τι ήρθαμε να κάνουμε εδώ;..

Φωτογραφίες: Νάσος Αβδαρμάνης

Η Ελλάδα του Τάκη Τλούπα

Τη μεγάλη αναδρομική έκθεση ‘Η Ελλάδα του Τάκη Τλούπα’, ενός από τους σημαντικότερους μεταπολεμικούς φωτογράφους της ελληνικής σκηνής, παρουσιάζει το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης σε συνδιοργάνωση με την Νομαρχία Λάρισας, από τις 09 Σεπτεμβρίου έως τις 29 Οκτωβρίου στο πλαίσιο των μα’ Δημητρίων 2006.

Ο Τάκης Τλούπας (1920 – 2003) φιλοτέχνησε, με επίκεντρο τη Λάρισα, το πορτραίτο της θεσσαλικής γης και του ευρύτερου ελληνικού τόπου, δημιουργώντας ένα ανεκτίμητο φωτογραφικό αρχείο, για περισσότερο από μισό αιώνα. Φωτογράφισε τους βλάχικους καταυλισμούς, τους μεροκαματιάρηδες της γης, το μόχθο του απλού ανθρώπου της υπαίθρου, διατηρώντας αμείωτο ενδιαφέρον για το τοπίο, τη ζωή, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου του, ενώ αποτύπωσε και τον αστικό χώρο, κυρίως μέσα από φωτογραφίες της Λάρισας και των Τρικάλων. Κατέγραψε επίσης ευλαβικά την ιδιαίτερη μοναστική ζωή του Αγίου Όρους και των Μετεώρων, με τον τελετουργικό χαρακτήρα και τους μεταφυσικούς συμβολισμούς. Το έργο του έχει τιμηθεί από το Υπουργείο Πολιτισμού.













Με αφορμή την έκθεση του Τάκη Τλούπα, το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιήσει στο πλαίσιο του κύκλου του ‘Λέξεις και Εικόνες στο Μουσείο’ συζήτηση με θέμα ‘Ο φωτογραφικός κόσμος του Τάκη Τλούπα’, την Πέμπτη 21 Σεπτεμβρίου στις 20.30.

Ομιλητές θα είναι οι:
Η Νίνα Κασσιανού, ερευνήτρια φωτογραφικών αρχείων.
Η Μαρούλα Κλιάφα, συγγραφέας.
Ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, μουσικοσυνθέτης.
Η Βάνια Τλούπα, φωτογράφος και υπεύθυνη του αρχείου Τάκη Τλούπα.

(Από δελτίο τύπου)

.......

Αξίζει να σημειώσω ότι ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου ο οποίος θα συμμετέχει στην συζήτηση (που και αυτός ως γνωστόν κατάγεται επίσης απο την Λάρισα), σε δύο εξώφυλλα δίσκων του έχει χρησιμοποιήσει φωτογραφίες του Τάκη Τλούπα.

Τα εγκαίνια της έκθεσης από όσο γνωρίζω θα πραγματοποιηθούν το μεσημέρι του Σαββάτου 9 Σεπτεμβρίου. (Να εικάσω γύρω στις 12 ως συνήθως;)
Τέλος η είσοδος για την έκθεση όπως και για την συζήτηση θα είναι -όπως πάντα άλλωστε στους χώρους του Μουσείου Φωτογραφίας- ελεύθερη για το κοινό.

Update: 13:30 τελικά τα εγκαίνια.

Ζοζέ Σαραμάγκου: "Περί Φωτίσεως"

José Saramago, "Περί φωτίσεως"

Εκδόσεις Καστανιώτη

Μεταφραση: Αθηνά Ψυλλιά

Στο νέο του βιβλίο ο Ζοζέ Σαραμάγκου κινείται στον αντίποδα του παλαιότερου "Περί Τυφλότητος", το οποίο είναι ένα από τα πιο πετυχημένα μυθιστορήματά του, όπου μια επιδημία τύφλωσης εξαπλώνεται ραγδαία στους κατοίκους μιας χώρας με αποτέλεσμα την πλήρη ανατροπή του κοινωνικού και πολιτικού ιστού, των διαπροσωπικών σχέσεων και της ανθρώπινης συμπεριφοράς.

Στο "Περί Φωτίσεως" η υπόθεση είναι η εξής:
"Σε κάποια χώρα γίνονται εκλογές. Η καταμέτρηση των ψήφων στην πρωτεύουσα αναδεικνύει πρώτη δύναμη το λευκό με ποσοστό περίπου 70%. Οι εκλογές επαναλαμβάνονται την επόμενη Κυριακή και το λευκό ξεπερνά το 80%. Μπροστά στο διαφαινόμενο κενό εξουσίας, τα δύο μεγάλα κόμματα, ο κρατικός μηχανισμός και οι δημόσιες υπηρεσίες εγκαταλείπουν την πόλη, καταστρώνοντας αστυνομικά σχέδια για να ανακαλύψουν τον υποκινητή. Μια έκπληξη όμως περιμένει τους κρατούντες: ο πληθυσμός της πόλης αφυπνίζεται, "φωτίζεται", και ανακαλύπτει από την αρχή τις αξίες της αλληλεγγύης, της προσωπικής ευθύνης, της αλληλοβοήθειας. Το κράτος όμως δεν έχει πει ακόμη την τελευταία λέξη."

Το "Περί Φωτίσεως" ίσως να μην είναι το πιο ξεχωριστό βιβλίο του Ζοζέ Σαραμάγκου, είναι όμως ένα από τα πιο δυνατά του και σίγουρα το πιο ώριμο σε ιδέες με τις πιο ξεκάθαρες απόψεις-δηλώσεις. Όπως στα περισσότερα έργα του Σαραμάγκου και σε αυτό το μυθιστόρημα του, οι συμβολισμοί και τα υπερβατικά φαινόμενα είναι και εδώ παρόντα (το να ψηφίζει το 70% ενός λαού είναι ασφαλώς ένα τέτοιο φαινόμενο). Η χρήση της υπέρβασης όμως βρίσκεται πάντα σε άμεση επαφή με τον ρεαλισμό αποφεύγοντας ξεκάθαρα κάθε λογής μεταφυσικές αντίληψεις. Σε αυτό το βιβλίο μάλιστα τα πράγματα φαίνεται να λέγονται τόσο ξεκάθαρα με το όνομά τους όσο σε κανένα άλλο του μυθιστόρημα. Το "Περί Φωτίσεως" αποτελεί ένα σαφές ευθύβολο και καυτό σχόλιο για το σήμερα και κυρίως για την σύγχρονη δημοκρατία. Το καθεστώς άλλωστε στο οποίο λαμβάνουν χώρα τα γεγονότα του βιβλίου (το οποίο χρησιμοποιεί ουσιαστικά ολοκληρωτικές μεθόδους) δεν είναι μια δικτατορία, μια στρατιωτικά επιβεβλημένης ολιγαρχία, ή ένα υποθετικό μελλοντικό καθεστώς. Ο χρόνος είναι το Τώρα και ο τόπος είναι το Εδώ. Το μυθιστόρημα πραγματεύεται τα όρια της δημοκρατίας και διερευνεί μέχρι σε πιο σημείο φτάνουν στην πράξη οι ελευθερίες των πολιτών της.

Τι θα γινόταν αν οι πολίτες σε μια ορισμένη στιγμή έκαναν μαζική χρήση των ελευθερίων και των δικαιώματων που τους παρέχει η δημοκρατία; Θα γίνονταν αυτό το γεγονός αποδεκτό; Θα κλονιζόταν η εξουσία; Πώς θα αντιδρούσε η δημοκρατία; Ποιο είναι το αποτέλεσμα όταν ένας λαός για παράδειγμα κάνει ‘κατάχρηση’ του δικαίωματος να ψηφίσει λευκό στις εκλογές; Η εξουσία θα έφτανε στο σημείο να ‘επιστρατεύσει’ μέχρι και την τρομοκρατία για να πετύχει τους σκοπούς της; Ως προς το τελευταίο η υπόθεση του "Περί Φωτίσεως" κρίνεται άκρως επίκαιρη αφήνοντας ξεκάθαρες αιχμές για την πραγματική πηγή της παγκόσμιας τρομοκρατίας και κυρίως το ρόλο που αυτή εξυπηρετεί.

Η χειμαρώδης και πυκνή χαρακτηριστική γραφή του νομπελίστα λογοτέχνη, οι πνευματώδεις διάλογοι, τα εμπνευσμένα σημειολογικά του σχόλια, οι ιδιαίτερη αφαιρετική χρήση των σημείων στίξης, οι παρενθετικές σχολιαστικές σφήνες, είναι φυσικά παρόντα και στο "Περί Φωτίσεως". Στις πρώτες σελίδες η υπόθεση φαίνεται να είναι σχετικά παρόμοια με αυτή της "Πέτρινης Σχεδίας". Η αρχική αμηχανία της κυβέρνησης, οι αντιδράσεις, οι διαβουλεύσεις και οι ενέργειες για την καταπολέμηση του φαινομένου της μαζικής λευκής ψήφου παραπέμπουν σε αυτές των κυβερνήσεων των χωρών της Ιβηρικής χερσονήσου όταν αυτή αποκολλήθηκε από την Ευρώπη και άρχισε να πλέει στον ωκεανό. Στις πρώτες σελίδες επίσης σε κάποιον αναγνώστη που έχει διαβάσει έργα του Σαραμάγκου, γίνεται αντιληπτή η απουσία του τυπικού ήρωα των μυθιστηρομάτων του πάνω στον οποίο συνήθως επικεντρώνεται η ιστορία αυτών. Στη συνέχεια όμως το ρόλο αυτό κρατούν αρκετοί ήρωες του βιβλίου, στην αρχή είναι ο λαός, έπειτα ο δήμαρχος, ο επόπτης...

Η ιστορία αν και φαινομενικά διαφορετική από το "Περί Τυφλότητος" προς το τέλος συνδέεται κατά κάποιο τρόπο με αυτή. Το να έχει διαβάσει κάποιος πρώτα το "Περί Τυφλότητος" θα ήταν καλό, δεν είναι όμως και απολύτως απαραίτητο.
Μικρή αδυναμία που ένιωσα στο βιβλίο είναι η συνδεση μεταξύ των δύο βιβλίων, η οποία παρόλο που λειτουργεί αρκετά καλά, μου φάνηκε παράλληλα και λίγο εκβιαστική. Επίσης το γεγονός ότι κάπου στη μέση του βιβλίου ενώ η υπόθεση ξαφνικά επικεντρώνεται σε κάποιον ήρωα, ο λαός και η κυβέρνηση που μέχρι τότε ήταν οι πρωταγωνιστές, αφήνονται λίγο απότομα κατα μέρος στην περιγραφή.
Η ολοκλήρωση του βιβλίου είναι συγκλονιστικά δυνατή (πόσο μάλλον όταν συμπέφτει με το τέλος των διακοπών σου...) και σε αφήνει με αρκετές σκέψεις να σε βασανίζουν και ανάμεικτα συναισθήματα.

Εν τέλει το Περί Φωτίσεως είναι ένα απαισιόδοξο βιβλίο; Εγώ θα το χαρακτήριζα σκληρά ρεαλιστικό, με εμφανή σημεία τα οποία αφήνουν ένα δυνατό φως αισιοδοξίας στο ζοφερό σκοτάδι της πραγματικότητας. Η πρόδηλη άλλωστε αγάπη του Σαραμάγκου προς τον Άνθρωπο, οι ηρώες του που διακατέχονται από μια πηγαία αξιοπρέπεια, το ήθος που κρατούν με κάθε κόστος, αποτελούν από μόνα τους το καλύτερο σημάδι ελπίδας που μπορεί ίσως να υπάρξει, όχι μόνο σε μια υπόθεση ενός μυθιστορήματος αλλά και σε έναν οποιονδήποτε κόσμο.

Ο ίδιος ο Σαραμάγκου στην ερώτηση της El País αν είναι απαισιόδοξος απαντά:
"Δεν είμαι απαισιόδοξος, είμαι ένας αισιόδοξος καλά ενημερω-
μένος".

Τέλος, να σημειωθεί ότι η μετάφραση της Αθηνάς Ψυλλιά, (όπως και σε όλα τα έργα του Σαραμάγκου που έχει επιμεληθεί την μετάφραση), είναι κάτι παραπάνω από εξαιρετική.

Το νέο βιβλίο του Σαραμάγκου με τίτλο "Μικρές Αναμνήσεις", θα κυκλοφορήσει ανήμερα των γενεθλίων του στις 16 Νοεμβρίου 2006. Θα είναι ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο με θέμα τα χρόνια της παιδικής του ηλικίας.

Μετά τη θερινή νάρκη

ZzzZz, Ε, ZzzzZz, Tertuliano, Μμμ, Ξύπνα, Μμμ, Ξύπνα σου λέω, Μμμ, καλά, Ξύπνα σου λέω πέρασε το καλοκαίρι, Ναι καλά, Σήκω π' ανάθεμά σε που σου λέω, Μμμ, Βρε 'συ σήκω πρέπει να αλλάξεις πρωτοσέλιδο στο blog σου επιτέλους, Ναι τώρα, Τι Λίβανο και δάκρυα τόσο καιρό πάει πέρασαν αυτά, ΜμμzZzz, Βρε σου λέω τελειώσαν αυτά, δόξα σοι ο Θεός ήρθαν οι ειρηνευτικές δυνάμεις πια, εεε Tertuliano, Ναι σηκώνομαι, Σήκω που να σε πάρει, έχει πάει Σεπτέμβριος και εσύ ακόμη κοιμάσαι, Ωχ μωρέ, Είσαι ανεπίκαιρος σου λέω, ZzzzZ, Εδώ καήκε η μισή Χαλκιδική, θα ξανακαιγόταν μετά ολόκληρη, φωτιές σου λέω και στα τρία πόδια, άναψαν λέει, ακού να δεις σύμπτωση, με διαφορά μόνο πέντε λεπτών, ZzzZz, Ευτυχώς όμως να λέμε δεν ήταν εμπρησμός, ναι, το διαβεβαίωσαν τόσα επίσημα χείλη και πόσα ακόμη δημοσιογραφικά, γι' αυτό σου λέω Tertuliano σήκω ακόμη στο Λίβανο είσαι εσύ, ποιος τα θυμάται αυτά, Σηκώνομαι, Μη μου λες σηκώνομαι και μου αλλάζεις πλευρό, Ναι τώρα, Βρε εδώ πήγαμε στον τελικό και εσύ ακόμη παιδιά και μωρά στη φωτιά έχεις για πρώτο θέμα, ZzzzZz, Άιντε, σου 'χουν κάνει και σχόλια τόσο καιρό και εσύ κοιμάσαι του καλού καιρού αντί να σηκωθείς να απαντήσεις στους ανθρώπους, σα δε ντρέπεσαι, Θα απαντήσω, σε λίγο, Τι σε λίγο και ξανακοιμάσαι στο λεπτό, πρέπει να γράψεις και τις εντυπώσεις για το Περι Φωτίσεως, Θα γράψω, λες να μη γράψω, Ε, τι ξανακοιμάσαι, Άσε με ακόμη λίγο σου λέω, Tertuliano σήκω, Μμμ, Tertuliano, Ωχ μωρέ, δεν σηκώνομαι, με έπριξες, και το όνομά μου είναι Tertuliano Máximo Afonso, 'ντάξει, Τσ, τσ, τσ, τι να σου πω βρε Tertulianε.